معرفی چند نسخه پرطرفدار و پرکاربرد گنو/لینوکس

گنو/لینوکس جدا از فلسفه و تفکر آزادی که پشت آن است، سیستم عاملی است بر اساس هسته لینوکس که شامل ابزارهای GNU، برنامه نصاب، سیستم مدیریت بسته ها و بسیاری از نرم افزارهای مورد نیاز شما باشد. برخلاف سیستم عامل ویندوز مایکروسافت که توسط یک کمپانی تولید و پشتیبانی می شود، گنو/لینوکس را افراد متخصص مختلف و شرکت های بسیاری تولید، توزیع و پشتیبانی می کنند. به علت اینکه تمامی اجزای گنو/لینوکس آزاد و رایگان هستند، همه می توانند بر اساس نیاز خود یک نسخه سفارشی از آن تولید کنند. به همین خاطر توزیع های گنو/لینوکس از تنوع بسیار زیادی برخوردارند و قدرت انتخاب مناسبی به کاربران خود می دهند که در برخی مواقع این تنوع باعث سردرگمی کاربران در انتخاب توزیع مناسب می شود. از سال 1993 به بعد، افراد و شرکت های مختلفی توزیع های سفارشی شده خود را وارد بازار جهانی کرده اند که هم اکنون بیش از 350 توزیع فعال گنو/لینوکس موجود است.

یکی از توزیع های بسیار خوب و کاربردی از گنو/لینوکس به نام اوبونتو (Ubuntu) چند وقتی است چه در میان خارجی ها وچه در میان ایرانی ها محبوبیت خاصی پیدا کرده است. اما این محبوبیت در میان ایرانی ها مخصوصاً وبلاگ نویسان طوری فراگیر شده که باعث نادیده گرفتن و کم توجهی به توزیع های قدرتمند و معروف دیگر شده است. به نظرم باید در همه زمینه ها تعادل را برقرار کرد، اگر یک جستجوی کوچک در مورد اوبونتو و لینوکس در وبلاگستان فارسی داشته باشید متوجه منظور من خواهید شد. به نظرم این جو موجود در وبلاگستان افراد را به سمتی خواهد برد که نام لینوکس را مساوی با اوبونتو خواهند دانست و از توزیع های دیگر و فلسفه لینوکس غافل خواهند ماند. راه حل این قضیه هم این است که وقتی وبلاگ نویسی توزیع محبوب خود را تبلیغ و توصیه می کند، در کنارش توضیحی هر چند کوچک در مورد دو-سه توزیع محبوب دیگر هم بدهد تا خواننده با اطلاعات بیشتری تصمیم به مهاجرت به لینوکس یا انتخاب توزیع مناسب خود بکند.

Ubuntu

سال 2004 توزیعی که تا قبل از آن سال اسم و رسمی نداشت به یکباره به یکی از محبوب ترین و معروف ترین توزیع های گنو/لینوکس تبدیل شد. اوبونتو بر اساس دبیان توسعه داده شده و شامل ویژگی هایی است که کار کردن با لینوکس را برای کاربران مبتدی و تازه کار آسان تر می کند. ویژگی هایی همچون پشتیبانی قوی، آپدیت های فراوان، نصب آسان، پکیج های نرم افزاری بسیار، مستندات کامل و رابط کاربری مناسب، اوبونتو را به کاربر پسندترین توزیع گنو/لینوکس برای کاربردهای دسکتاپ و شخصی تبدیل نموده است. اوبونتو برای استفاده های عمومی بوجود آمده است و توسعه آن به سرعت پیش می رود و هر نسخه از نسخه قبلی، کارآمدتر و قدرتمند تر می شود. درکل اوبونتو در دنیای سیستم عامل های دسکتاپ آینده ی خوبی در پیش خواهد داشت. یکی از مهمترین ویژگی های این توزیع، وجود تعداد کاربران بسیار زیاد و اجتماع های کاربری مناسب است. برای فارسی زبانان هم به لطف دوستان اجتماع کاربری مناسبی در این آدرس وجود دارد.

سایت رسمی

Fedora

یکی از معروف ترین نسخه های گنو/لینوکس است که توسط یکی از بزرگترین شرکت های دنیای لینوکس یعنی RedHat پشتیبانی می شود. این توزیع بسیار قدرتمند دارای کاربران بسیار زیادی است و در دو نسخه دسکتاپ و سرور عرضه می شود. آپدیت های پیاپی، پشتیبانی مناسب، نصب آسان، تنظیمات پیشرفته، پیکیج های نرم افزاری زیاد، فدورا را به یکی از انتخاب های اصلی کاربران گنو/لینوکس تبدیل نموده است. به علت پشتیبانی مناسب RedHat از این توزیع، شرکت های بسیار زیادی فدورا را به عنوان سیستم عامل خود انتخاب کرده اند و از آن برای کارهای مختلف خود بهره می برند. امنیت، پایداری و کارایی فدورا زبان زد بسیاری از کاربران لینوکس است. اگر قصد مهاجرت به فدورا را داشته باشید می توانید روی کمک افرادی که در این انجن عضو هستند حساب کنید.

انجمن کاربران فدورا در ایران

سایت رسمی

OpenSUSE

از زمانی که توزیع Suse بوجود آمد، سازندگان آن روی کاربران کامپیوترهای شخصی زوم کرده بودند. پس از اینکه در سال 2003 شرکت Novell شرکت تولید کننده Suse را خریداری کرد، دریافت آن را از اینترنت برای عموم میسر نمود. سپس ناول نام Suse را به OpenSUSE تغییر داد و آن را به صورت کاملاً آزاد در اختیار همه قرار داد. هم اکنون OpenSUSE انتخاب اول کاربران حرفه ای برای استفاده های شخصی است. دسکتاپ پیش فرض آن KDE است و از برنامه نصاب بسیار قدرتمندی بهره می برد. پایداری، ظاهر چشمگیر، گرافیک قوی، امنیت، تنظیمات پیشرفته از ویژگی هایی است که کاربران OpenSUSE از آن یاد خواهند کرد.

سایت رسمی

Knoppix

این توزیع از گنو/لینوکس یک Live-CD است; این بدین معنی است که کاربر می تواند سیستم خود را به صورت مستقیم از روی سی دی بوت کند بدون اینکه نیاز به نصب سیستم عامل روی هارد دیسک خود داشته باشد. Knoppix قدرت بسیار زیادی در شناسایی اتوماتیک سخت افزارهای شما دارد (که حتی از دیگر توزیع های لینوکس در این زمینه قوی تر است) و شامل بسیاری از نرم افزارهای مورد نیازتان می شود. این سی دی می تواند به عنوان یک ابزار ریکاوری یا برای تست سخت افزارهای سیستم به کار برود و یا حتی به عنوان یک توزیع گنو/لینوکس مناسب برای کاربردهای دسکتاپ انتخاب شود. این توزیع محبوب بر اساس دبیان توسعه داده شده است و دارای آپدیت ها و پشتیبانی مناسبی است.

سایت رسمی

Debian

یکی از قدیمی ترین توزیع های گنو/لینوکس است که توزیع های بسیاری همچون اوبونتو بر اساس آن گسترش یافته اند. دبیان پروژه ای آزاد و غیرتجاری است که هم اکنون بیش از هزاران توسعه دهنده در سراسر دنیا بر روی نسخه های مختلف آن کار می کنند. این پروژه بسیار بزرگ است و یازده سکوی سخت افزاری را که شامل PowerPC، x86، SPARC و AMD64 نیز می شوند را پشتیبانی می کند. دبیان یکی از مقیدترین توزیع های گنو/لینوکس به فلسفه گنو/لینوکس و سیستم عامل یونیکس است، پایدار است و دارای یکی از بزرگترین اجتماعات کاربری لینوکس است. دبیان همچنین دارای مستندات بسیاری است و به تعداد زیادی از زبان های دنیا ترجمه شده است. فقدان ابزارهای گرافیکی و نصاب گرافیکی استفاده از دبیان را برای بسیاری از کاربران سخت نموده است. در حقیقت ماندن در دبیان در مقایسه با توزیع های دیگر مشکل تر است. بر همین اساس کاربرانی که قصد استفاده از لینوکس در کامپیوترهای شخصی را دارند بیشتر به طرف توزیع های بر اساس دبیان مانند اوبونتو کشیده می شوند. دبیان انتخاب مناسبی برای استفاده در کامپیوترهای سرویس دهنده (Server) خواهد بود.

سایت رسمی

Parsix

پارسیکس یک توزیع بسیار انعطاف پذیر، مناسب، پایدار و ایرانی برای سیستم های دسکتاپ است که به صورت دیسک زنده یا Live CD منتشر می شود اما قابلیت نصب روی هارد دیسک را نیز داراست. این توزیع برگرفته شده از توزیع KANOTIX و مبتنی بر Debian است. دسکتاپ آن به صورت پیش فرض GNOME است و نرم افزارهای پیش فرض فارسی همچون دیکشنری xFarDic و فونت های فارسی پروژه FPF در این توزیع در دسترس اند. همچنین در پارسیکس به صورت پیش فرض از فارسی نویسی پشتیبانی می شود و شما می توانید همانند ویندوز با فشردن همزمان دکمه های Alt+Shift میان زبان فارسی و انگلیسی سوئیچ کنید. پارسیکس یکی از مناسب ترین توزیع ها برای شروع یادگیری لینوکس در میان فارسی زبانان است. البته در نظر داشته باشید که پارسیکس می تواند جایگزین مناسبی برای سیستم عامل ویندوز باشد و می توانید از آن به عنوان یک سیستم عامل مستقل استفاده نمایید. توصیه می کنم برای یک بار هم که شده از این توزیع کاربرپسند و ایرانی استفاده کنید

سایت رسمی

منبع http://opencode.mihanblog.com

معرفی سیستم عامل های لینوکس (گنو/لینوکس)

چقدر با لینوکس آشنایی دارین ؟ بیشترین استفاده ای که ازش میشه کجاهاست ؟ و آیا می شه روزی به استفاده گسترده و همگانیش خوش بین بود ؟ اگه شما هم مثل ما دنبال پاسخ این سوال ها هستین ، پس با ما تا آخر همراه باشین .

گِنو/لینوکس به خانواده ای از سیستم عامل های شبه یونیکس اطلاق می شه که از هسته ی لینوکس استفاده می کنن و از معروف ترین نمونه های نرم افزارهای آزاد و متن باز به حساب میان . دقت کردین که ، گفتیم گِنو/لینوکس نه لینوکس . لینوکس به تنهایی فقط یک هسته بیشتر نیست .

برای اینکه یک سیستم عامل کامل در اختیار داشته باشیم ، باید از ابزارها و کتابخونه های پروژه ی گنو که سال ها ، پیش از شکل گیری هسته لینوکس ، به منظور ایجاد سیستم عامل آزاد و متن باز ایجاد شده بودن ، روی هم استفاده کنیم .

البته امروزه به گنو/لینوکس به اختصار لینوکس گفته می شه ، اما همون طور که گفتیم ، از نظر فنی غلطه . برای اینکه درک درستی از سیستم عامل های لینوکس و فرهنگ کاری این جامعه از کاربران داشته باشیم ، باید با مفهموم چند واژه به خوبی آشنا بشیم .

نرم افزارهای آزاد به نرم افزارهایی گفته می شه که کاربر آزادانه می تونه تغییرات و استفاده های مد نظر خودشو بدون اجازه گرفتن از سازنده نرم افزار اعمال کنه

. متن باز هم به نرم افزاری گفته می شه که منبع کدهای نرم افزاریش در رویت همگانه ، ولی تغییر دادن اون کدها لزوماً آزاد نیست .

شاید زورآزمایی با انواع و اقسام ویروس های رایانه ای به اندازه ی کافی براتون خسته کننده بوده که بخواین واسه یک بار هم که شده ، نفس تازه ای بکشین .

. این امنیت نتیجه وجود دیواره ی آتش در هسته ی سیستم عامل و همچنین وجود لایه های امنیتی مختلفه . گنو/لینوکس پایداری بسیار بالایی داره . به این صورت که به دلیل طراحی درست هسته ، اشکال در یک نرم افزار باعث ناپایداری کل سیستم نمی شه . به همین دلیل هم هست که گنو/لینوکس و خصوصا لینوکس ، مسئولیت پردازش های بسیار مهم و حیاتی مثل انواع و اقسام سرورها رو بر عهده داره .

گنو/لینوکس از سرعت بالایی هم برخوداره .

دلیل این امر ، در دسترس بودن کدِ متنِ برنامه ، و در نتیجه امکان تغییر و بهینه سازی این سیستم عامل برای یک سخت افزار خاصه .

از همه ی اینها که بگذریم ، آزاد و رایگان بودن لینوکس ، بزرگترین ویژگی و مزیتش به حساب میاد . لینوکس علاوه بر اینکه از ابتدا یک هسته ی چند وظیفه ایه داشته ، قابلیت فوق العاده ی چند کاربری رو هم داره . این یعنی اینکه چند کاربر می تونند از یک سیستم به طور همزمان و بدون دخالت در وظایف کاربران دیگه ، از منابع سیستم استفاده کنن .

شاید مهمترین برتری گنو/لینوکس ، نسبت به سیستم عامل های دیگه رو انحصاری نبودن و البته آزاد بودنش دونست .

هیچ شرکت و یا گروهی صاحب گنو/لینوکس نیست . در این بین شرکت ها و گروه های بسیاری اقدام به تولید مجموعه نرم افزارهای خودشون که "توزیع" نام داره کردن . توزیع در واقع به مجموعه ای از نرم افزارهای قرار داده شده روی هسته ی لینوکس گفته می شه (Linux Distribution) که به طور معمول شامل ابزارهای گسترش نرم افزار ، پایگاه های داده ، سرویس دهنده های وب مثل آپاچی ، محیط های رومیزی مانند گِنوم و کِی دی ای ، مجموعه های اداری مانند اُپن آفیس و یا اخیراً لیبرآفیس می شن

توزیع ها رو می شه به دسته های گوناگونی تقسیم کرد . از تجاری و غیر تجاری گرفته تا حرفه ای ، خونگی ، سرویس دهندها و سیستم های موبایل .

تعداد توزیع های گنو/لینوکس به اندازه ی کافی زیاد هست که جواب هر سلیقه ای رو بده . حتی هر شخصی ، با کمی دانش فنی و کمی وقت می تونه سیستم عامل گنو/لینوکس خودش رو درست کنه . با این وجود بیشتر افراد ترجیح می دن که از توزیع های از پیش ساخته شده استفاده کنن . از معروفترین توزیع های گنو/لینوکس می تونیم به اوبونتو (Ubuntu) ، مینت (Mint) ، اوپن سوزه (Open Suse) و توزیع های حرفه ای تری چون دِبیان (Debian) ، فِدورا (Fedora) ، جِنتو (Gentoo) و اِسلَک وِیر (Slackware)  اشاره کنیم .

گنو/لینوکس تقریبا روی هر نوع سازه و معماری رایانه ایه قابل نصبه . گنو/لینوکس و مشخصا لینوکس رو می تونین در بسیاری از دستگاه ها و سیستم های رایانه ای مختلف پیدا کنین . از ساعت ، تلفن های همراه ، تبلت ها ، مسیریاب ها ، و کنسول های بازی گرفته تا رایانه های رومیزی ، رایانه های بزرگ و ابررایانه ها . گنو/لینوکس رو به راحتی می تونین در کنار سایر سیستم عامل ها از جمله ویندوز و یا مکینتاش ، بر روی یک رایانه ، نصب کنین . در این حالت ، شما یک رایانه ی به اصطلاح Multi Boot خواهید داشت ، و هنگام روشن کردن رایانه ، سیستم عامل مورد نظرتون رو انتخاب می کنین .

حالا با این توضیحات می ریم سراغ توزیع ها و میزکارهای مختلف .

گنو/لینوکس مثل هر سیستم عامل دیگه ای دارای میزِ کاره . اما با این تفاوت اساسی که شما حق انتخاب های بیشتری دارید تا محیط کاربری خودتون رو انتخاب کنین . میزکار ، همون رابط کاربری هست که در برنامه های قبل ازش صحبت کردیم .

با توجه به آزاد بودن و سلیقه کاربران ، توزیع های بسیار بسیار زیادی ، توسط برنامه نویسان ، طراحان و مشارکت کنندگانِ داوطلبِ خوش ذوقِ سراسر جهان ایجاد شده که اشاره ای بهشون کردیم . اما نکته ای که حائز اهمیته ، پاسخ گویی هر کدوم از این توزیع ها به هر سلیقه و نیازه کاربریه . برای مثال کاربران حرفه ای تر ، با توجه به امکانات و شرایطی که توزیع های فدورا ، آرچ ، جنتو و اسلکور ارائه میدن ، جذب اون ها می شن . اما کاربران مبتدی و اونهایی که با محیط متنیِ لینوکس آشنایی کافی ندارن ، ترجیح میدن با رابط های گرافیکی کارهاشون رو انجام بدن .

از محبوب ترین این توزیع های گرافیکی میشه به مینت و اوبونتو اشاره کرد . در این بین ، توزیع های ایرانی خوب و موفقی هم به چشم می خوره که نیازمند توجه و پشتیبانی جدی ما ایرانی هاست .

از توزیع لینوکس شریف که بگذریم ، می تونیم نمونه های قدرمندی چون پارسیکس و آریوس رو نام ببریم که کاملاً با توجه به نیاز کاربران ایرانی و البته سرعت اینترنت بهینه شده .

چیزی که واضحه ، نرم افزارهای سیستم عامل های ویندوز و مکینتاش در حالت عادی در سیستم عامل های گنو/لینوکسی قابل اجرا نیست . البته راه هایی هم برای این کار در نظر گرفته شده که ما توصیه می کنیم جزء در شرایط اضطراری دنبال این راه ها نرین . بهتره که در مهاجرت از سیستم عامل های دیگه به گنو/لینوکس ، شتاب زده عمل نکنین و قبل از هر چیز ، لیستی از نرم افزارهایی رو که در سیستم عامل قبلی تون ، استفاده میکردین ، یادداشت کنین . حالا دنبال جایگزین نرم افزارهاتون در توزیع گنو/لینوکسی تون باشین . در نهایت دانش اندکی رو هم در مورد پارتیشن بندی لینوکس یاد بگیرین . با این کار می تونین ، اولین سیستم عامل  گنو/لینوکسی خودتون رو تجربه کنین .

البته از ما میشنوین ، حداقل برای بار اول از افراد با تجربه کمک بگیرید تا اطلاعات روی هارد دیسکتون رو از دست ندید .

البته این نکته رو نباید نادیده گرفت که لینوکس هنوز برای کاربران عادی انتخاب مناسبی نیست . تاکید می کنیم کاربران عادی ، چون علیرغم تلاشهای صورت گرفته مهم ترین فاکتور ، یعنی کاربردپذیری رو هنوز در خودش کم داره . از طرفی گنو/لینوکس . شاید برای طراحان حرفه ای گرافیک و انیمیشن ، بازی خورها و حتی خیلی از حرفه های دیگه ، حرفی واسه گفتن نداشته باشه ولی امید میره در آینده نه چندان دور ، با توسعه هایی که جامعه ی کاربری نرم افزارهای آزاد و متن باز انجام میدن ، این نقایص بر طرف بشه . یادمون نره ، گنو/لینوکس به پایداری ، امنیت ، آزادی و جامعه کاربریش می باله .